سرماخوردگی و آنفولانزا: شباهت‌ها، تفاوت‌ها و راه‌های پیشگیری و درمان
سرماخوردگی و آنفولانزا دو بیماری تنفسی رایج هستند که به ویژه در فصل پاییز و زمستان شیوع پیدا می‌کنند. با وجود شباهت‌های ظاهری، تفاوت‌های کلیدی نیز بین این دو بیماری وجود دارد که تشخیص و درمان آنها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. در این مقاله به بررسی جامع سرماخوردگی و آنفولانزا، از جمله علائم، علل، راه‌های پیشگیری و درمان می‌پردازیم.
علائم:
- سرماخوردگی: آبریزش بینی، عطسه، گلودرد، سرفه خفیف، احتقان بینی، خستگی، گاهی تب خفیف.
- آنفولانزا: تب ناگهانی و بالا، درد عضلانی، خستگی شدید، سرفه، گلودرد، آبریزش بینی یا گرفتگی بینی، تهوع و استفراغ (به خصوص در کودکان).
علل:
- سرماخوردگی: بیش از ۲۰۰ ویروس مختلف می‌توانند باعث سرماخوردگی شوند. رایج‌ترین آنها رینوویروس‌ها هستند.
- آنفولانزا: ویروس آنفولانزا عامل اصلی این بیماری است.
راه‌های انتقال
- سرماخوردگی: از طریق قطرات تنفسی آلوده که هنگام سرفه یا عطسه فرد بیمار در هوا منتشر می‌شوند، یا از طریق تماس مستقیم با دست‌های آلوده.
- آنفولانزا: مشابه سرماخوردگی، از طریق قطرات تنفسی و تماس مستقیم.
گروه‌های در معرض خطر:
- کودکان، سالمندان، افراد با سیستم ایمنی ضعیف، زنان باردار، افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری قلبی یا ریوی.
تشخیص:
- سرماخوردگی: معمولاً با معاینه فیزیکی و بررسی علائم توسط پزشک قابل تشخیص است.
- آنفولانزا: در صورت مشکوک بودن به آنفولانزا، ممکن است آزمایش‌های تشخیصی مانند تست سریع آنفولانزا یا آزمایش مولکولی تجویز شود.
درمان
- سرماخوردگی: هیچ درمان قطعی برای سرماخوردگی وجود ندارد. درمان بر روی تسکین علائم تمرکز دارد. استراحت کافی، نوشیدن مایعات فراوان، مصرف داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش درد و تب، استفاده از اسپری بینی یا قطره‌های نمکی برای احتقان بینی.
- آنفولانزا: داروهای ضد ویروسی مانند oseltamivir (Tamiflu) یا zanamivir (Relenza) می‌توانند برای درمان آنفولانزا استفاده شوند. این داروها موثرتر هستند اگر در عرض ۴۸ ساعت از شروع علائم مصرف شوند. استراحت کافی، نوشیدن مایعات فراوان، مصرف داروهای مسکن بدون نسخه برای کاهش درد و تب.
پیشگیری
- واکسیناسیون: بهترین راه برای پیشگیری از آنفولانزا، تزریق سالانه واکسن آنفولانزا است.
- اقدامات بهداشتی: شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون، به خصوص بعد از سرفه یا عطسه، اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار، پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه یا عطسه، عدم استفاده از وسایل مشترک مانند لیوان یا حوله.
- تقویت سیستم ایمنی: داشتن یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، خواب کافی، کنترل استرس.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- اگر علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا شدید است یا بیش از یک هفته طول می‌کشد.
- اگر تب بالا (بیش از 38 درجه سانتیگراد) دارید.
- اگر در تنفس مشکل دارید.
- اگر درد قفسه سینه، گیجی یا تشنج دارید.
- اگر سیستم ایمنی ضعیف دارید یا بیماری مزمن دارید.
- اگر باردار هستید.
