پرخاشگری در کودکان چه علتی دارد و چه کار باید کرد
عصبانیت در کودکان ممکن است به دلایل مختلفی از جمله فشارهای روانی، مشکلات خانوادگی یا محیطی، ناراحتیهای فیزیکی یا عوارض بالینی ایجاد شود. برای درمان عصبانیت کودکان، ابتدا باید علت اصلی آن را شناسایی کرد.
1. ارائه حمایت و اطمینانب رای درمان عصبانیت کودکان :
به کودکان نشان دهید که شما همواره پشتیبانشان هستید و آنها میتوانند با شما درباره مشکلاتشان صحبت کنند. این کار میتواند به آرامش و اعتماد به نفس کودک کمک کند.
2. مدیریت استرس برای درمان عصبانیت کودکان:
کمک به کودکان برای مدیریت استرس و فشارهای روانی میتواند به کاهش عصبانیت آنها کمک کند. این میتواند شامل تمرینهای تنفسی، تکنیکهای آرامش و تغذیه سالم باشد.
3. ارائه راهحلها برای درمان عصبانیت کودکان:
به کودکان کمک کنید تا راهحلهای مختلف برای حل مشکلاتشان پیدا کنند. این کار میتواند به آنها احساس قدرت و کنترل بیشتری بر زندگی خود بدهد.
4. مشاوره و رواندرمانی:
در صورت لزوم، بهتر است به یک مشاور یا رواندرمانگر متخصص مراجعه کنید تا به کودکان کمک کند تا با مشکلاتشان روبرو شوند و بهبود یابند.
5. تغذیه مناسب برای درمان عصبانیت کودکان:
تغذیه سالم و منظم میتواند به کاهش عصبانیت و افزایش آرامش کودکان کمک کند. از مصرف غذاهای حاوی قندهای ساده و اضافه شیرینی و نوشیدنیهای دارای قندهای مصنوعی خودداری کنید.
6. فعالیتهای بدنی:
فعالیتهای ورزشی و تفریحی مثل بازیهای گروهی و ورزشهای هوازی میتواند به تخلص و خروج انرژی منفی کودکان کمک کند.
7. اجتناب از استفاده از تنبلکنندههای الکترونیکی:
استفاده بینظیر از تلفن همراه، تبلت یا رایانه شخصی ممکن است عصبانیت را افزایش دهد. به جای اینها، فعالیتهای سازنده و تفریحی دیگر را برای کودکان فراهم کنید.
*****************************************************************************************************************************************
در مورد پرخاشگری کودکتان چه کار کنید؟
الگوی خوبی باشید:
هر قدر هم عصبانی باشید، سعی کنید فریاد نزنید، فرزندتان را کتک نزنید یا نگویید که بچهٔ بدی است. انجام این کارها به جای این که او را به ایجاد تغییر مثبت در رفتارش وادارد، فقط به او یاد میدهد که وقتی عصبانی است پرخاشگری کلامی و فیزیکی بهترین کار است. به جایش، با کنترل خشمتان و در صورت لزوم ممانعت از کارش، سرمشق خوبی به او بدهید.
سریعتر پاسخ دهید:
سعی کنید وقتی میبینید فرزندتان در شرف پرخاشگری است بلافاصله واکنش نشان دهید و صبر نکنید تا او برای سومین بار برادرش را بزند تا بعد بگویید: «دیگه بسه!»، به ویژه وقتی قبلاً او را به دلیل تخلفات بیشمار دیگری در یک ساعت گذشته توبیخ کردهاید. حتی در این صورت، بهتر است بلافاصله به او بفهمانید که مرتکب کار اشتباهی شده است.
او را از آن موقعیت خارج کنید:
او را برای یک وقفهٔ کوتاه از آن موقعیت خارج کنید. برای یک کودک پیشدبستانی، سه یا چهار دقیقه وقفه کافی است. برای کودکان بزرگتر میتوانید در نظر بگیرید که در مقابل طغیانهای پرخاشگرانه یک امتیاز را از او سلب کنید. به عنوان مثال، زمان تماشای تلویزیون کمتر یا کسر کردن از پول توجیبیاش. هدف این است که او رفتار خود را با این پیامدها ارتباط دهد و بفهمد که اگر کسی را بزند یا جیغ بکشد، چیزی را که دوست دارد از دست خواهد داد، اما نه خود شما را، کودک باید بداند که همواره والدینش او را دوست خواهند داشت.
به واکنش انتخابی خودتان پایبند باشید:
تا حد ممکن، به هر رفتار پرخاشگرانهای هر بار به شیوهٔ یکسانی پاسخ دهید. هرچه واکنش قابل پیشبینیتری داشته باشید، زودتر میتوانید الگویی ایجاد میکند که فرزندتان بالاخره تشخیص میدهد و انتظارش را خواهد داشت. در نهایت، ملکهٔ ذهنش خواهد شد که اگر بدرفتاری کند، از یک تفریح محروم خواهد شد و این اولین قدم در کنترل رفتارهای خودش است. حتی اگر در جمع کاری انجام داد که شما را سرافکنده و خجالتزده کرد، به این عهد خود پایبند باشید.
با فرزندتان صحبت کنید:
بگذارید فرزندتان آرام شود و سپس با خونسردی دربارهٔ آنچه اتفاق افتاده است بحث کنید. بهترین زمان برای این کار بعد از آرام شدن او، اما قبل از این است که همه چیز را فراموش کند. در حالت ایدهآل، ۳۰ دقیقه تا یک ساعت بعد. از او بپرسید آیا میتواند توضیح دهد که چه چیزی باعث طغیان خشمش شده است؟ مثلاً بپرسید: «فکر میکنی چرا از دوستت اونقدر عصبانی شدی؟»
راههای مناسبی برای کنترل خشم پیشنهاد بدهید:
توضیح دهید که کاملاً طبیعی است گاهی عصبانی شود، تا متوجه شود که احساساتش درک شدهاند، اما حتماً این را هم بگویید که هل دادن، ضربه زدن، لگد زدن یا گاز گرفتن اشکال و ایراد دارد. سپس راههای بهتری را برای نشان دادن شدت عصبانیتش پیشنهاد دهید. با شوت کردن توپ، مشت کوبیدن به بالش، یافتن فرد بالغی برای وساطت در اختلاف یا فقط ابراز احساساتش به دوستش. مثلاً میتواند بگوید: «من واقعاً از دستت عصبانیام، چون تو کتاب من رو گرفتی».
وقفهٔ تربیتی مثبت را بررسی کنید:
روش دیگر برای کمک به کودک در کنار آمدن با احساساتش، امتحان کردن وقفهٔ تربیتی مثبت است. وقفهٔ تربیتی مثبت (time-in) برخلاف وقفهٔ تربیتی (time-out) است. به این معنا هر زمان که فرزندتان از کوره در رفت، کاری را که انجام میدهید متوقف کنید و از او بخواهید پیش شما بنشیند و لحظهای ساکت باشد. اگر به شما اجازه میدهد، دست خود را دور او بیندازید یا دستش را بگیرید. سپس بعد از چند دقیقه صلح، به طور خلاصه در مورد آنچه اتفاق افتاده است و این که چگونه میتوانست عصبانیت خود را به شکل متفاوتی ابراز کند بحث کنید. هدف این است که به او بیاموزید احساسات خود را تشخیص دهد و درک کند و در این ضمن، سایر گزینهها برای ابراز احساساتش را در نظر بگیرد. همچنین زمان مناسبی است که به او بیاموزید از افراد و موقعیتهای خشمبرانگیز تا زمانی که بتواند برای پاسخ دادن راهی بهتر از پرتاب مشتهای خود پیدا کند، دور شود. شما میتوانید با خواندن کتابهایی در این زمینه به فرزندتان کمک کنید تا با عصبانیت خود کنار بیاید.
*****************************************************************************************************************************************
دلایل بروز عصبانیت در کودکان
۱- افزایش سطح تحریک برای درمان عصبانیت کودکان:
برخی از کودکان به سرعت به تحریکات بیش از حد واکنش نشان میدهند. تحریکاتی مانند نورهای روشن، صداهای بلند، بوی قوی و یا حتی هوا و دمای محیط میتواند عاملی برای بروز عصبانیت در کودکان باشد.
۲- ناتوانی در بیان احساسات:
برخی از کودکان نمیتوانند به درستی احساساتشان را بیان کنند یا در بیان احساس خود روش خاص و متفاوتی نسبت به دیگر کودکان دارند که خانواده ها باید بتوانند این خلقیات را شناسایی کنند و بهترین پاسخ را ارائه بدهند
۳- افزایش تنش:
تنش و فشار بیش از حد از جانب خانواده برای فعالیت های درسی یا ورزشی یا دیگر مسائل مرتبط به زندگی ممکن است در قالب عصبانیت در بزرگسالی بروز نماید . وجود تعادل در تمام فعالیت های کودکان به صورت استاندارد مهم ترین نکته است و نباید برخی موارد را محدود یا برخی موارد را بیش از حد تاکید نمود.
در نتیجه، بروز عصبانیت در کودکان میتواند به مشکلاتی مانند محدودیت در روابط اجتماعی، کاهش اعتماد به نفس و اختلال در توجه و یادگیری منجر شود.
*****************************************************************************************************************************************
چگونه جلوی جیغ زدن آنها را بگیریم
ساده ترین راه برای کترل خشم کودکان و جلوگیری از کج خلقی این است که چیزی را که کودک می خواهد، به او بدهید. بدیهی است که این استراتژی در طولانی مدت هیچ فایده ای برای شما نخواهد داشت، زیرا کودک هر وقت چیزی بخواهد، دائماً به حالت عصبانیت در می آید.
اولین قدم در متوقف کردن عصبانیت این است که خشم خود را کنترل کنید. اگر هر دوی شما با هم در حال جیغ زدن باشید، به هیچ جا نمی رسید. کتک زدن کودک نیز گزینه مناسبی نیست و فقط باعث بدتر شدن خشم می شود.
بنابراین برای کنترل خشم کودکان در ابتدا نفس عمیق بکشید، احساسات خود را کنترل کنید. سپس با آرامش اما قاطعانه به کودک بگویید که احساس خشم رفتار قابل قبولی نیست.
اگر کودکتان هنوز آرام نشده است و شما می دانید که عصبانیت تنها ترفندی برای جلب توجه شما است، تسلیم نشوید. حتی اگر مجبور شوید با کشیدن کودک در حال جیغ زدن در سوپرمارکت راه بروید، فقط آن را نادیده بگیرید.
گفتن این کار راحت است، اما به سلاح خود بچسبید و در نهایت این درس عبرتی خواهد شد و او می فهمد که شما جدی هستید و این کار اثر ندارد. هنگامی که کودک شما متوجه شود بدخلقی او را به جایی نمی رساند، دیگر فریاد نمی کشد.
اگر کودکتان آرام نمی شود یا از کنترل خارج شده است، او را محکم بگیرید تا آرام شود. به او آرام بگویید که او را دوست دارید اما قرار نیست هرچه میخواهد را به او بدهید.
در صورتی که این کار مؤثر نبود، او را از شرایط دور کرده و یک یا دو دقیقه به او فرصت دهد تا آرام شود. دستورالعمل کلی برای میزان زمان داده شده، یک دقیقه به ازای هر سال از سن کودک است. شاید بهتر باشد در این زمینه با پزشک متخصص کودکان نیز مشورتی داشته باشید.
*****************************************************************************************************************************************
با اجرای این روشها و در صورت نیاز، با پزشک یا مشاور متخصص مشورت کرده و در صورت لزوم، درمان داروئی نیز صورت گیرد.